Malaysia Thimnak Kong by Victor Khen Sang ============================ Hi kong hi ka tial ti lai lo ka ti nain thil umtuning athleng thluahmah i theih ahau mi tete apeh lengang caah vun update rih ahau ko. May 5, 2013 i Malaysia ram ah avoi 13nak mipi thimfung thlaknak cu lih le hrokhrol asi ti in dohtu lei bu ( Opposition Party) nih an duh lonak an langhter i nizan ( May 8, 2013 ) ah khan Petaling Jaya ah aummi Kelena Jaya Stadium ah minung 120,000 leng nih angki nak ani hruk dih in an hung chuak. Atang hin video in zoh khawh si. Malaysia ram tuanbia ah hi zat minung chuah in politic kong bia ngaihnak hi aum bal lo i atu hi an tamcem ni record asi an ti. MP thutdan 222 ani cuh mi chung ah BN nih 133 an hmuh i Opposition asimi PR lei nih 89 an hmuh caah BN an tling. State 13 ah state 10 cu BN kut aphan i state 3 lawng PR nih an tleih. Ramchung mipi ruahnak thimfung - popular vote ahcun PR nih 51% ahmuh i BN nih 49% lawng ahmuh.
Me (vote) an fiar dan --------------------------------- Tutan cozah nih me-thimfung afiar dan cu afak ko, Indonesia, Bangladesh, Philipine timi ramdang mi pawl khi Malay IC an pek hna i khuakip ah PR nih akan tei lai ti an zumhnak constituency poh ah me an thlak ter hna. Hi ti me an thlakter mi hna ( Phantom Voters) hi 40,000 hrawng an si ti asi. PR in MP acuh i asung mi hi me 1000 te in BN nih atei mi deuh mi lawng te an si caah hi phantom voter hna kut inhin BN pawl cu MP an tling khawh mi asi ti in an puh hna. Cuti an fiar caah hin MP 30 deng kan sung tiah Opposition lei nih an chim. Cun me thla cia poh kha me athla cang ti theihnak ah an kutdong ah khin cahang nak thuh an si. Cu cahang nak cu ni(7) chung zei bantuk zinan le petol in na thawl hmanh ah alo kho lomi "Indelible Ink" asi tiah Election Commission nih an thanh. Police le ralkap (an family dihlak telh in) hi Advance Vote timi me thla hmasa chung an si i May 1 in an thla chung cang. Asinain mah cahang nak kha ni (7) chim lo minit 7 hlan ah ti in thawl hmanh ah alo dih mi arak si. Cutik ah Opposition lei nih nan cahang hi lih asi ti in police report an tuah i Election Commission nih "mah cahang dur kha thin hmasa hnu ah thuh ding asimi kha thin ta loin anin thuh hna caah asi" ti in an vun thanh zokzok ve. Cun an vun thin i zapi me thlak ni May 5 nih ahcun an thin len mi cahang nak cu ti in tawl ah alo thiam thiam ko, cutik ah nan lih rih ko an ti hna ahcun Election pi cu adih cang. BN nih atei tiah zanlei ah an vun thanh ko. Tutan an hlen dan hna hi cu ithei bu tein hlen - Daylight robbery bantuk khi asi. Malaysia ram cu Democracy an si caah duh tawk in biachimnak nawl cu aum tung i an chim len ve cio nain election adih hnu ahcun BN cu cozah an si cang i cozah nan doh ahcun ram nan doh asi caah ram doh (treason) in ka nin tleih hna lai an ti cang hna.
Tutan thimnak hi cu BN an lih apuang ngai ngai, ramchung police hi opposition nih bochan awk an that pin ah ramdang mi me athla mi hmanh hi police nihcun an tlaih hna lo caah opposition pawl nih anmah tein an tleih chom hna i hman an thlak hna, bia an hal hna i IC pahnih an kan ken ter, phaisa $50- $100 ti in an kan pek tiah an phuan. Opposition nih report an tuah i police nih nihin tiang ah action lak atim lo, ahman mi asi ko, opposition hi tei an duh lo caah anmah nih lih in yhil atuah chom mi asi an ti chap bei hna. Ingpuang ngai khi asi ko nain cozah tlin hnu ahcun police le ralkap cu cozah atling mi an kutke an si colh i opposition cu au lawng ataang cang ko. Malaysia ram cu dictatorial democracy asi ti hi afiang ngaimi cu asi ve. Zalonnak (freedom) zong aum tung i cu freedom - zalonnak cu zalawng em em in cozah nih an duh poh in an hman tung i mipi hi an cei ve bak. An parliament ah hin September 2006 ah an ka auh i bia arak chim bal. Zalawng ngai khin um cio, chim cio asi ko nain cozah nih hin an police pawl khi gangster hman in ahman hna i achung tein tih an nung tuk hoi. Biachim zong luan ahcun " Tangkap" timi " khumh uh" timi order hi achuak colh tawn i tih anung ko. Dictatorship uknak aumnak poh ah uknak hi an thlah kho bak lo. Kawlram zong hi Than Shwe nih hauka aka kulh khanh ta dih hnu lawng ah uknak thlah phun in aum mi hi uknak athlah siloin ukning athlen sawh sawh bia tu arak si. Cucaah Kawlram hi cu mipi uknak democracy siloin ralkap sermi democracy uknak "militocracy" tiah amin phuah piak ding in an kan hruai fawn.
Pakatan Rakyat ( PR) cu main party pathum ani fonh i BN zong main party pathum an si ve. Independent acuh mi hi 30 hrawng an um i an sung dih. 2002 lio hrawng i NGO ka hawi le minung 7 MP acuh mi cu an tling dih i pakhat lawng atling lo. Asinain Opposition in acuh dih mi an si caah an ing lawng puang ko hna. Asinain Malaysia ram hi 1957 in luatnak ahmu i kum 2000 hnu lawng in biatak tein cozah adirh onh kho taktak tu opposition ani funtom khawh hi asi i an caan tampi aum rih ko. Malay constitution khi rel uh law Article 11 ah " The right to profess and practice religious ti aum i cu tang i subsection 2nak i article 3nak ah khin " Islam is the religious of the country but other religious maybe practice in peace and harmony tiah aum. Cucu NGO nih challenge an tuah zungzal. Nikum tiang ah khan Krifa Bible hi athongthong in mei an duah piak hna. Nihin tiang ah Tuluk le India le miphun tlawm deuh asimi nih an doh pengmi cu Malaysia constitution i Article 153 khi asi. Cu nihcun miphun thleidan nak bak alanghter mi aum cu Bumiputra timi Malay miphun le second class citizen asimi Chinese and India tiah atial. Cucu temporary asi i kan thlen te lai ti in 1957 ah Reid Commission chung in rak suai mi kha nihin tiang ah kum 50 leng asi cang nain temporary cun anung peng. Temporary Constitution ahcun vuleicung ah asau cem hmanh asi men lai. Nihin tiang parliament chung ah an doh peng i atlau hlei lo.
Oct 2006 lio i Mongolia model nu Ms. Altantuya palik 3 nih an thah i apum vialte bom in an puah dih mi kha atu Pime Minister atuan lio mi Najib nih hin nupi ah aser ziar mi asi i fa zong apawi caah apuang sual lai ti aphan caah athah ter mi hna asi ti hi nihin tiang opposition nih an au pi peng. Cu kong cu fiang tein atheimi Special Branch (SB) officer P. Bala timi pa nih bia hman ka phuan dih lai ati i aphuan manh hlan ah nikhat azaw i athaizing ah athi colh. Khuaruah har asi ko. Palik 3 cu tedan ( death sentence) an pek hna i cung lei order in an kan thah ter mi asi an ti ko nain ahohmanh nih ton awk tha ti loin hri thlai ( gallow) ding an hngak ko cang. Hi kong pawl hi cauk pakhat tial khawh ding khin info ka ngei ve hna. Atamtuk i azei zawn in tial ding ti khi ka thei lo i asi. Keimah cang cun Malaysia ram uknak le law enforcement corruption pawl kong hi ka lung hi apiang tuk ve i Opposition pawl an dirhmun hi ka theih thiam piak taktak ve hna. Malaysia ram (kum 50) leng democracy in akal cang mi hmanh hi tluk asi ahcun Kawlram ah ralkap an bawi chung ah hincun zeitiang dah " Rule of Law" taktak aum khawh hnga ti ruah ah hin kan kai ding mi tlang hi asang hringhran ko rih. Ka ni bochan tukmi Suu Kyi nih le azulh mi lam hi zapi kan lung apiang deuh ti lo. Mah le miphun le ram hoih in arupcem ding mi democracy hi aherh cem ko. US democracy hi Kawlram ah iphurh usih law arup lo ngai kho men ko, silo le arup ciah bak zong asi kho. Zatlang ukphung -democracy timi hi mipi nih kan co taktak i kan hman mi aum i mit lawng in kan hmuh i ka kut nih tongh khawh loin kan co lo mi democracy zong arak um fawn i uktu lawng nih co i hman mi aum ve ti theih ahau ko hih.
Demoracy...
(Of the people, for the people, by the people ) ti mi kha ram cheukhat ahcun ( Of the people, for the ruler, by the people ) ti tu in arak um ko hih.